Ta strona używa plików cookies.
Polityka cookies    Jak wyłączyć cookies?
AKCEPTUJĘ
Kocham Radzyń Podlaski

  Kochamy nasze miasto i jesteśmy z niego dumni!

POZNAJCIE

Radzyń na Szlaku Dywizji Górskiej

Robert Mazurek

W listopadzie 2020 r. Radzyń Podlaski został oznaczony na Szlaku Dywizji Górskiej gen. bryg. Andrzeja Galicy. Ma on na celu upamiętnienie górali z Podhala i Beskidów, bohaterów wojny polsko-bolszewickiej. W 1920 r. przemierzyli oni 300-kilometrowy szlak bojowy od Terespola, przez punkty koncentracji wojsk na linii rzeki Wieprz, do Białegostoku i dalej do Sokółki i Kuźnicy aż na przedpola Grodna. Tam stoczono Bitwę Niemeńską, rozstrzygającą o ostatecznym zwycięstwie w wojnie 1920 r. Przez prawie dwa miesiące Dywizja Górska stoczyła kilkanaście potyczek z Bolszewikami. Jedna z nich rozegrała się w Radzyniu Podlaskim. Było to 16 sierpnia 1920 r.

9 lutego 1920 r., na bazie Brygady Górskiej, sformułowana została Dywizja Górska. Pół roku później (10 sierpnia 1920 r.) została ona przemianowana na 21. Dywizję Piechoty Górskiej. Jej pierwszym dowódcą został płk Andrzej Galica, który funkcję tą sprawował do 20 sierpnia 1926 r.

Andrzej Galica urodził się 27 listopada 1873 r. w Białym Dunajcu. W 1897 r. ukończył gimnazjum w Krakowie, a następnie podjął studia na politechnikach we Lwowie i Wiedniu. 21 lipca 1900 r. poślubił w Sanoku Józefę Jarosz. Bardzo interesował się literaturą. Razem z Władysławem Orkanem, Andrzejem Stopką, Józefem Jedliczem i innymi pisarzami tworzył tzw. szkołę podhalańską. Studia ukończył z tytułem inżyniera w specjalności budowy dróg i mostów. W tym czasie aktywnie działał już w Związku Strzeleckim. Podczas I wojny światowej był oficerem Legionów Polskich, awansując od porucznika do pułkownika. W latach 1918-1919 organizował i dowodził oddziałami podhalańskimi, by podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. dowodzić 21. Dywizją Piechoty Górskiej. W uznaniu zasług 3 maja 1922 r. uzyskał awans na generała brygady. W tym samym roku w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie wystawiono jego autorski poemat pt. „Janosik”. W 1931 r. przeszedł w stan spoczynku. Kupił majątek Majdan k. Trzepnicy w powiecie piotrowskim, gdzie zajął się gospodarką rolną. Otworzył też biuro miernicze w Warszawie. W latach 1928-1935 był posłem na Sejm RP, a następnie przez cztery lata sprawował mandat senatora. Z inspiracji gen. Edwarda Rydza-Śmigłego włączył się w tworzenie prorządowego Obozu Zjednoczenia Narodowego. W uznaniu zasług odznaczony został m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1923), Krzyżem Niepodległości (1931) oraz Krzyżem Walecznych (czterokrotnie). Andrzej Galica zmarł 6 czerwca 1945 r. w swoim majątku Majdany (dziś gmina Łęki Szlacheckie k. Piotrkowa Trybunalskiego). Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Bęczkowicach. 20 października 1973 r. jego prochy zostały przeniesione do kwatery legionistów na Nowym Cmentarzu w Zakopanem. Imieniem generała nazwane są ulice w Białym Dunajcu, Bielsku-Białej, Nowym Sączu, Nowym Targu i Zakopanem. Trwałą pamiątką po nim jest Dom Żołnierza w Bielsku Białej, patronuje też 5. Batalionowi 21. Brygady Strzelców Podhalańskich w Przemyślu.

gen. bryg. Andrzej Galica (1873-1945)

Radzyńska tablica upamiętniająca Szlak Dywizji Górskiej gen. bryg. Andrzeja Galicy znajduje się przy wjeździe na Autobusowy Punkt Obsługi Pasażerów (ul. Lubelska 2). Została wykonana z blachy i ma kształt prostokąta. Zobaczymy na niej wizerunek Strzelca Podhalańskiego oraz napis: „1920 / SZLAK DYWIZJI GÓRSKIEJ / GEN. BRYG. ANDRZEJA GALICY”. Ponadto z tablicy dowiemy się, że została ona wykonana w 2020 r. w ramach projektu pn. „Górale w wojnie 1920. Szlak Dywizji Górskiej i jego zapomnieni bohaterowie” realizowanego przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej. Ustawienie tablicy zostało dofinansowane ze środków programu wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2022 w ramach programu dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej”. Ponadto, na dole tablicy umieszczone zostało logo „Niepodległej” oraz Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej.

Komentarze obsługiwane przez CComment

Kategoria: