Ta strona używa plików cookies.
Polityka cookies    Jak wyłączyć cookies?
AKCEPTUJĘ
Kocham Radzyń Podlaski

  Kochamy nasze miasto i jesteśmy z niego dumni!

POZNAJCIE

Grot z ulicy Ostrowieckiej

Robert Mazurek

Ulica Ostrowiecka w Radzyniu upamiętnia Grota z Ostrowa. Trakt rozpoczyna się na rondzie NSZZ „Solidarność” w najbliższym sąsiedztwie pałacu Potockich, kościoła Trójcy Świętej i placu Wolności. Rozciągając się w kierunku zachodnim po drodze tworzy skrzyżowanie z ul. Warszawską (przy dzwonnicy) i ul. Gwardii (obok placu Ignacego Potockiego). Osiągając długość ok. 600 m kończy się na ul. Bohaterów.

Wspomniany Grot pochodził z Ostrowa, miejscowości położonej 20 km na południe od Parczewa. Pieczętował się szlacheckim herbem Rawicz przedstawiającym pannę na niedźwiedziu. Był podkomorzym lubelskim i starostą kazimierskim. W latach 1460-1473 dzierżawił tutejsze włości, zapisując się na trwałe w historii Radzynia.

 

Herb szlachecki Rawicz, którym pieczętował się Grot z Ostrowa
(autor: Tadeusz Gajl, Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku, Gdańsk 2007)

 

W 1430 r. Mikołaj Cebulka – sekretarz Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda, lokował wieś Białkę Niżną (późniejszy Kozirynek). W jej sąsiedztwie znajdowało się puste miejsce zwane Radzików. Grot z Ostrowa podniósł rangę tych terenów. Najpierw sporządził w Kazimierzu przywilej lokacyjny (oparty na prawie polskim) powołując tutaj ośrodek miejski. Było to 28 października 1465 r. Niespełna trzy lata później, 31 marca 1468 r. król Kazimierz Jagiellończyk przeniósł lokację miasta zwanego Radzyń alias Kozirynek na prawo magdeburskie (na wzór Lublina). Zajmowało ono tereny obecnego centrum miasta z ul. Ostrowiecką. Niestety do dnia dzisiejszego nie zachował się akt lokacyjny, którego treść znamy jedynie z potwierdzenia wydanego przez Zygmunta Augusta w 1544 r.

Dzięki prawom miejskim Radzyń wstąpił na ścieżkę szybkiego rozwoju. Mieszkańcy zostali zwolnieni na 20 lat z podatków, uproszczona została też droga urzędowa. Ponadto co tydzień zaczęły odbywać się w mieście targi oraz dwa razy do roku organizowany był jarmark.

Zasługi Grota z Ostrowa dla Radzynia upamiętniają dwie tablice. Pierwsza umieszczona jest na budynku przy ul. Ostrowieckiej (nr 36), w którym obecnie znajduje się siedziba Banku Polskiego PKO. Odsłonięto ją 11 czerwca 1984 r. z inicjatywy Mieczysława Stagrowskiego oraz Zarządu Oddziału PTTK w Radzyniu Podlaskim. Uroczystość stanowiła jeden z elementów obchodów 40-lecia PRL i wyzwolenia Radzynia spod okupacji niemieckiej. Udział w niej wzięli przedstawiciele władz miasta, młodzież szkolna wraz z nauczycielami oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy Radzynia. Odsłonięcia tablicy dokonał Marian Bukowski pełniący funkcję Naczelnika Miasta, któremu asystował Mieczysław Stagrowski. Niestety podczas wykonywanego w latach 90-tych remontu budynku tablica zaginęła. Z czasem w jej miejsce pojawiła się nowa, która wykonana została z brązu. Zobaczymy na niej herb Radzynia, a także odczytamy następującą sentencję: PODKOMORZY LUBELSKI / GROT Z OSTROWA / HERBU RAWICZ W 1468 R. / ZA ZEZWOLENIEM / KRÓLA KAZIMIERZA / JAGIELLOŃCZYKA / LOKOWAŁ NA PRAWIE / MAGDEBURSKIM / MIASTO RADZYŃ / NA JEGO CZEŚĆ / NADANO PRZED LATY / ULICY NAZWĘ / OSTROWIECKIEJ /.

17 czerwca 2018 r. ufundowana została druga tablica, która tym razem upamiętnia 550-tą rocznicę lokacji miasta. Zawisła na frontonie korpusu głównego pałacu Potockich. Zobaczymy na niej daty 1468-2018, herb Radzynia a także napis: DLA UPAMIĘTNIENIA / 550-TEJ ROCZNICY LOKACJI / PRZEZ GROTA Z OSTROWA / MIASTA RADZYŃ // DUMNI Z DZIEDZICTWA / PRZESZŁOŚCI MIESZKAŃCY // 17 VI 2018 R. /. Tablica ma kształt prostokąta o wymiarach 60 x 80 cm i grubości 3 cm. Wykonana została z piaskowca szydłowieckiego. W uroczystym odsłonięciu udział wzięli przedstawiciele władz państwowych, Burmistrz Miasta oraz mieszkańcy Radzynia, w tym harcerze i dzieci. Poświęcenia tablicy dokonał Biskup Siedlecki ks. Kazimierz Gurda.

 

Komentarze obsługiwane przez CComment

Kategoria: